Ομιλία στην συνεδρίαση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ελληνισμού της Διασποράς σε σχέση με την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε ισλαμικό τέμενος. 22.7.2020
Ευχαριστώ κύριε πρόεδρε. Δυστυχώς σήμερα η επιτροπή μας έρχεται να συζητήσει το θέμα της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί κατόπιν εορτής. Χθες, ο Ερντογάν επιθεώρησε τις εργασίες που γίνονται μετατροπής του χώρου και μεθαύριο θα παραστεί στην μουσουλμανική προσευχή προσκαλώντας μάλιστα και ηγέτες του μουσουλμανικού κόσμου. Η Ελλάδα δυστυχώς, δεν έδρασε διπλωματικά καθόλου έγκαιρα, δεν ενεργοποίησε ούτε την πολιτιστική διπλωματία, ούτε την κοινοβουλευτική διπλωματία, ούτε και τη θρησκευτική διπλωματία. Θα ήθελα όμως, επειδή η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε μουσουλμανικό τέμενος θέτει σε ένα τεράστιο κίνδυνο το ίδιο το μνημείο, θα ήθελα στις προτάσεις σας κύριε πρόεδρε να προστεθεί και ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων για αυτό το θέμα. Γιατί λένε το εξής, ότι στην Αγία Σοφία της Βιζύης, η οποία μετατράπηκε σε τζαμί το 2006, οι εργασίες μετατροπής προκάλεσαν τεράστιες φθορές στο μνημείο. Σήμερα, ακούμε ότι με τις εργασίες της μετατροπής θα κρεμαστούν τεράστια παραπετάσματα για να καλυφθούν οι αγιογραφίες, άρα ενδέχεται να γίνουν παρεμβάσεις στο σώμα του μνημείου οι οποίες μπορεί να αποδειχθούν ολέθριες για τη διατήρηση του. Ακούμε επίσης και για το φωτισμό που θα σκεπάζει τις αγιογραφίες, με κίνδυνο φθοράς των χρωμάτων από αυτές. Ακούμε ακόμα και για την άμεση μεταφορά χιλίων αντικειμένων και πλέον, κειμηλίων που υπάρχουν και που δεν ξέρουμε ούτε πού θα πάνε, ούτε τι φθορές θα υποστούν. Γι’ αυτό θεωρώ ότι μέσα στην πρότασή σας θα πρέπει να προστεθεί ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων.
Επίσης, σε ότι αφορά τη Βουλή, χωρίς να θέλω να υποβαθμίσουν το ρόλο της Επιτροπής του Ελληνισμού της Διασποράς θα έλεγα ότι υπάρχουν και άλλες επιτροπές που θα έπρεπε να κινητοποιηθούν και οι οποίες έχουν σημαντικές αρμοδιότητες επί του ζητήματος της προστασίας των παγκόσμιων μνημείων και επί των θεμάτων που άπτονται των εξωτερικών υποθέσεων, η Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας και η Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων. Υπάρχει και η Διακοινοβουλευτική Συνέλευση Ορθοδοξίας η έδρα της οποίας βρίσκεται εδώ, στη Βουλή των Ελλήνων. Θα ήθελα να ρωτήσω αν κινητοποιήθηκε επί της ουσίας η εν λόγω Συνέλευση, αν τέθηκε το θέμα στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση Οικονομικής Συνεργασίας Ευξείνου Πόντου, στο Διοικητικό Συμβούλιο της συγκεκριμένης Συνέλευσης, η οποία έχει έδρα στην Κωνσταντινούπολη και συμμετέχουν και μέλη της Ελληνικής Βουλής.
Τέθηκαν αυτά τα ζητήματα εκεί; Αν όχι, να συμβεί αυτό. Ακόμη υπάρχουν στη Βουλή Κοινοβουλευτικές Ομάδες Φιλίας με όλες τις χώρες του μουσουλμανικού κόσμου. Πολλές από αυτές τις χώρες είναι φίλες και σύμμαχοι της Ελλάδος, όπως για παράδειγμα είναι η Αίγυπτος. Ακόμη, η παλαιστινιακή παροικία έβγαλε πρόσφατα, σήμερα νομίζω, επιστολή καταγγελίας γι’ αυτό που γίνεται. Όλα αυτά θα πρέπει να τα λάβουμε υπόψη μας. Επίσης θα ήθελα να ρωτήσω αν τέθηκε το θέμα από τα Προεδρεία των δικών μας Κοινοβουλευτικών Ομάδων Φιλίας στους ομολόγους μας εκεί;
Εμείς επαναλαμβάνουμε με τη σειρά μας ότι το ζήτημα δεν αφορά θεσμικά μόνο την Επιτροπή Ελληνισμού Της Διασποράς, το θέμα δεν είναι ελληνοτουρκικό. Το έχουμε πει με όλους τους τρόπους. Είναι θέμα προστασίας της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς πρώτον και δεύτερον είναι θέμα που σχετίζεται με τις οικουμενικές συμβάσεις για τον διαθρησκευτικό διάλογο παγκοσμίως.
Σε αυτά τα δύο επίπεδα, λοιπόν, θα πρέπει να δράσουμε και να αφήσουμε τα λιανοτούφεκα στα Facebook και τις κραυγές και τις ιαχές του πολέμου. Για να μη με θεωρείτε γραφική, θα αναφέρω ότι κάποιος συνάδελφος, Βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, γράφει συγκεκριμένα στο Facebook, ως πυρπολητής πιπίνος, ότι : “αν κινδυνέψουν, όμως, τα ιερά και τα όσια μας, πιάνουμε και το τουφέκι, γιατί, μέσα μας δεν έσβησε ο θρύλος πως πάλι με χρόνους με καιρούς, πάλι δικιά μας θα είναι”. Καλά θα κάνουμε, λοιπόν, τέτοιες γραφικότητες να τις αφήσουμε κατά μέρος και να ασχοληθούμε με την ουσία. Σας ευχαριστώ.